Po psiakach widać, jak czas leci, prawda? Teraz Twój senior – niegdyś nowy szczeniak – potrzebuje Twojej szczególnej troski i specjalnego podejścia w wielu kwestiach. Jakie są kluczowe i na co warto zwrócić uwagę, by realnie najdłużej cieszyć się zdrowiem psa? Jaka dieta dla psa seniora będzie idealna i co powinna zawierać, żeby faktycznie dostarczyć mu wszystkich niezbędnych składników odżywczych?
Czytaj też: ALERGIA KOTA – PRZYCZYNY, OBJAWY, LECZENIE
Zdrowa dieta psa seniora
Co ciekawe, średnia długość życia psiaków się wydłuża. Okazuje się, że ma na to wpływ szereg czynników, jednak rola żywienia w poprawie stanu zdrowia i jakości życia pupili jest bardzo ważna. Równocześnie zmiana podejścia do diety psów – przejście od zaspokojenia potrzeb bytowych do faktycznego zdrowego odżywiania – spowodowała, że czworonogi żyją coraz zdrowiej i dłużej! Niebagatelny wpływ mają na to składniki odżywcze, o które dbasz i które dostosowujesz do wieku i stanu fizjologicznego danego osobnika.
Samo starzenie się z kolei jest w pełni procesem fizjologicznym rozpoczynającym się w momencie osiągnięcia dorosłości. Wraz z wiekiem, co ciekawe, w organizmie psa zachodzą zmiany, których nie należy jednak traktować jako chorobę. Są to zmiany w kontekście naturalnego skutku starzenia się.
Dieta psa seniora powinna więc opierać się o pewne konkretne wytyczne!
Czytaj też: AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA PSA – JAK ZAPLANOWAĆ TRENING Z PSEM?
Skąd wiem, że mój pies to już senior?
Kiedy psa definiuje się jako seniora? Przyjmuje się, że skończone 7 lat stanowi taką umowną granicę między psem dorosłym, a seniorem. Jest to jednak wskaźnik umowny, co oznacza przybliżenie. Proces starzenia się czworonogów bardzo różnych ras przebiega w bardzo różnym tempie.
Równocześnie istnieje wachlarz czynników, które bezpośednio lub pośrednio wpływają na proces starzenia się. Za początek senioringu można uznać moment mieszczący się w szerokim przedziale – od 5 (dla psów dużych ras), a 11 rokiem życia (dla psów małych).
💡Ciekawostka💡
Powszechnie mówi się, że maksymalna długość życia psa jest odwrotnie proporcjonalna do wielkości. A w efekcie – psem seniorem będzie taki, który przeżył w okolicach 75-80% przewidywanej długości życia dla jego rasy.
Co ciekawe, psów w podeszłym wieku jest około 40%. A więc 2,5 raza więcej niż juniorów. Co za tym idzie – rodzi się potrzeba poszerzenia wiedzy w kontekście ich żywienia. Obecna wiedza na temat zapotrzebowania starszych psów na składniki odżywcze jest stosunkowo uboga.
🛑Ważne🛑
Nie istnieją jednoznaczne normy żywieniowe, które jasno określają zapotrzebowanie pokarmowe psów seniorów.
Jak powinna wyglądać miska psa?
W żywieniu psa seniora pierwszoplanową rolę odgrywają ilość i jakość pożywienia. Niebagatelna jest dodatkowo też regularność podawania posiłków. Pamiętaj też nie tylko o składzie pokarmu, ale też o postaci i sposobie żywienia psa.
Równocześnie wraz z wiekiem u psów może maleć zdolność trawienia i przyswajania składników odżywczych. Bywa to więc wynikiem zmienionej perystaltyki jelity lub spadku wydzielania śliny, soków oraz enzymów trawiennych. Co ciekawe, u psów seniorów zauważa się też osłabienie zmysłu węchu. W efekcie pies staje się nieco bardziej wybredny, przez co zjadają znacznie mniej pokarmu. Trzeba więc pamiętać o nieco bardziej urozmaiconej formie.
💡Ciekawostka💡
Psi senior często ma wątpliwą przyjemność obcowania z problemami stomatologicznymi. Na przykład brak zębów, kamień nazębny czy stany zapalne przyzębia. Te z kolei wymuszają dopasowanie pożywienia do stanu szczęki i jamy ustnej.
Dodatkowo pojawia się też pytanie ile razy karmić psa? Ze względu na spadek apetytu w efekcie wieku, czy gorsze trawienie i absorpcję składników pokarmowych zaleca się posiłki mniej obfite, ale podawane częściej. Na przykład 3 razy dziennie. Wówczas nie zajdzie żadnego rodzaju przeciążenia przewodu pokarmowego.
Bardzo dużym błędem jest też podawanie zbyt dużej ilości pokarmu. Dzieje się tak, gdy właściciel nieprawidłowo oceni poziom aktywności fizycznej i sylwetkę zwierzęcia.
Co dalej z karmieniem psa seniora?
Okazuje się, jak pewnie wiesz, starość dla psa to czas bardzo wielu zmian, które mają faktyczny wpływ na jego zdrowie i samopoczucie. Które z nich trzeba brać pod uwagę?
Przede wszystkim zmiany na zapotrzebowanie kaloryczne, związane z obniżeniem tempa metabolizmu. Warto pamiętać, że podawanie pożywienia dostosowanego energetycznie do potrzeb psiaka w danym okresie rozwoju pozwala wydłużyć mu życie nawet o 15%!
Co ciekawe, starsze psy, w efekcie większej ilości snu i mniejszej aktywności – mają zdecydowanie wolniejsze tempo przemiany materii. Co za tym idzie – potrzebuje niższego dziennego zapotrzebowania energetycznego. Zmiany te, oczywiście w połączeniu z zaniedbaniami właściciela w kontekście planowania właściwej diety, powodują na przykład nadwagę, która wynika z dodatniego bilansu kalorycznego.
💡Ciekawostka💡
Musisz pamiętać, że im pies starszy, tym musi otrzymywać mniej kalorii, by nie zmagać się ze zdrowotnymi konsekwencjami nadwagi.
Wprost proporcjonalnie do wieku psa zwiększa się równocześnie udział tkanki tłuszczowej, a maleje udział mięśniowej. Młode psy mają w organizmie średnio 15-20% tkanki tłuszczowej, z kolei seniorzy – nawet do 30%.
Po drugie – bierz pod uwagę zapotrzebowanie na białko. Mniejsze zapotrzebowanie energetyczne nie oznacza mniejszej potrzeby na białko. U zdrowego seniora specjaliści zalecają taki poziom białka, który pozwoli utrzymać optymalną dla pupila masę mięśniową czy aktywność enzymatyczną i odporność.
💡Ciekawostka💡
Białko jednak musi być wysokiej jakości, a co ważniejsze – odpowiednio strawne i zbilansowane w kontekście aminokwasów egzogennych. To one muszą być dostarczane przez pokarm.
Równocześnie warto zaznaczyć, że u seniorów pojawia się ujemny bilans azotowy. Degradacja białek jest mocniejsza niż ich synteza. Wzrost ilości białka w diecie z kolei wpływa na wzrost syntezy białek ustrojowych. Mimo to jednak wciąż może dochodzić do nasilenia ich degradacji, w efekcie czego zostaje utrzymany ujemny bilans azotowy.
Interesującym faktem są też zmiany w ekspresji licznych genów. Okazuje się, że w tkance mięśniowej seniorów dochodzi do zmniejszenia ekspresji genów kodujących białka pobudzające proliferację i różnicowanie się komórek i uczestniczących w tych procesach transkrypcji i translacji.
Niebagatelny wpływ na aktywność genów ma rodzaj diety. Badania wykazały, że zmniejszenie ekspresji genów kodujących białka uczestniczące w procesach transkrypcji i translacji jest bardziej nasilone u psów, których pierwszoplanowe źródło związków azotowych stanowi białko roślinne.
Dodatkowo nie zaleca się też diety wysokobiałkowej, ponieważ ta może być z kolei przyczyną obecności amoniaku w jelitach. Niskobiałkowe menu jest także niewskazane. Taka dieta z kolei może doprowadzić do zaniku mięśni, które odgrywają dodatkową rolę w produkcji glutaminy i wiązaniu amoniaku.
💡Ciekawostka💡
Zawartość białka w gotowych karmach dla seniorów jest bardzo różna. Karma dla seniora ma przeważnie od 18 do powyżej 30% białka w suchej masie.
Pozostałe ważne składniki dla psa seniora
W kontekście zaburzeń motoryki przewodu pokarmowego lub składu jego mikroflory, które prowadzą do biegunek bądź zaparć dobrym rozwiązaniem tutaj jest zmiana składu podawanego pokarmu rpowadząca do zwiększania objętości treści pokarmowej albo podawanie pokarmu wzbogaconego w mikroflorę przewodu pokarmowego.
Składniki pochodzenia roślinnego nie są odpowiednim rozwiązaniem. Nie można jednak całkowicie wykluczyć ich z diety. Włókno pokarmowe obecne w surowcach roślinnych jest ważnym elementem menu, ponieważ reguluje funkcjonowanie przewodu pokarmowego.
Badania wykazują, że długotrwałe stosowanie pożywienia z dodatkiem szpinaku, marchwi mogą spowolnić pogarszanie się funkcji poznawczych u starszych psów.
Po drugie – witaminy i składniki mineralne są szczególnie ważne i należy zwrócić uwagę na ich właściwą podaż. Najważniejszymi elementami diety psa seniora są w tym kontekście wapń, fosfor i witamina D. W efekcie na zmiany, jakie zachodzą w tkance kostnej, ich podaż ma na celu ograniczenie utraty masy kostnej. Trzeba także uważać na zbyt duży nadmiar fosforu w diecie, ze względu na występowanie u seniorów szeregu problemów z nerkami.
💡Ciekawostka💡
Sugerowany poziom witaminy D to 400-2000 IU na kilogram karmy.
Ważną witaminą w kontekście diety psa jest też witamina C. Suplementacja tejże może korzystnie wpływać na pracę mózgu u psich seniorów. Co ciekawe, potwierdzają to badania na psach w podeszłym wieku żywionych pokarmem z podwyższonym poziomem witaminy C.
Senior, a choroba
Ważne jest także dbanie o dietę w kontekście specjalnych schorzeń, jakie towarzyszą psom w poszczególnych latach życia. Pośród chorób wieku starszego psów pojawiają się takie, jak u człowieka. Starsze psy mogą dostąpić wątpliwej przyjemności choroby serca, wątroby czy nerek, a także cukrzycy.
💡Ciekawostka💡
Seniorom zaleca się produkty łagodzące zaburzenia czynności układu nerwowego. Pojawiają się także takie, poprawiające zdolność kojarzenia i koncentracji, wspomagające stawy, spowalniające utratę masy mięśniowej, czy polepszające stan skóry i wspomagające utrzymanie zdrowia jamy ustnej.
Jeśli chodzi o układ nerwowy – pierwsze skrzypce grają tutaj antyoksydanty i wielonienasycone kwasy tłuszczowe, zawarte na przykład w rybim tłuszczu.
Niebagatelne jest też zachowanie zdrowia dróg moczowych. Taka przypadłość, oczywiście, wymaga oczywiście leczenia farmakologicznego, ale skuteczna może być profilaktyka nawrotów prowadzona w efekcie preparatów zawierających żurawinę.
W kontekście wspierania stawów warto rozważyć, czy karma, którą podajesz psu posiada w składzie glukozaminę czy siarczany chondroityny. W karmach gotowych coraz częściej znajdziesz dodatek nowozelandzkiej małży zielonej.
💡Ciekawostka💡
Nieznanym dodatkiem w diecie seniora są także sproszkowane algi morskie. Uważa się, że to one właśnie mają działanie ogólnoustrojowe, a zawarte w nich substancje wydzielają się wraz ze śliną do jamy ustnej. Chronią w efekcie przed spowolnieniem płytki i kamienia nazębnego i przed nieprzyjemnym zapachem z pyska.